Ο πόλεμος σπίρτου και αναπτήρα
Οι αναπτήρες όταν εφευρέθηκαν στη δεκαετία του 1820, λίγο πριν από τα σπίρτα, ήταν πολύπλοκοι και χρησιμοποιούνταν για να ανάβουν κυρίως λυχνίες φωταερίου. Από τους πιο γνωστούς τύπους στην Ευρώπη ήταν του Γερμανού χημικού Γιόχαν Βόλφγκανγκ Ντομπεράινερ (1780-1849), που κυκλοφόρησε περίπου όταν ξέσπασε η Ελληνική Επανάσταση. Ένα ολόκληρο μηχάνημα. Ωστόσο, αναπτήρες, με την έννοια που τους γνωρίζουμε σήμερα κυκλοφόρησαν μόλις στις αρχές του 20ού αιώνα.
Σε περιόδους οικονομικής κρίσης ή πολεμικών συνθηκών, όταν μειωνόταν η παραγωγή των σπίρτων, εμφανίζονταν και κυριαρχούσαν οι αναπτήρες. Τότε πολλοί ήταν εκείνοι που νοσταλγούσαν τα σπίρτα. Ακόμη και η Διεθνής Οικονομική Επιτροπή, που επόπτευε την ελληνική οικονομία από το 1898, συνιστούσε με έκθεσή της στο ελληνικό κράτος (1911) να φροντίσει να διασφαλίσει τα έσοδα από τα σπίρτα που είχαν αρχίσει να παρουσιάζουν κάμψη. Δεν ήταν αμελητέο το ποσό που εισέπραττε το ελληνικό κράτος από τα σπίρτα αφού έφθανε περίπου τις 2.000.000 δραχμές. Γι’ αυτό η Επιτροπή υποδείκνυε να ληφθούν μέτρα κατά της ελεύθερης πώλησης των αναπτήρων! Μπορεί να άργησε αλλά έφθασε και αυτή η εποχή. Το 1935 το ελληνικό κράτος απαγόρευσε την εισαγωγή αναπτήρων προκειμένου να ενισχυθεί το μονοπώλιο των πυρείων.
Ο Ζαχαρίας Παπαντωνίου περιγράφει πώς πέρασε από το στάδιο των σπίρτων σε εκείνο των αναπτήρων. Του είχε χαρίσει έναν αναπτήρα κάποιος φίλος του Σμυρνιός μουσικός. Ωστόσο, ο αναπτήρας τον έβαζε σε μπελάδες. Έπρεπε να αλλάζει πέτρα, να αγοράζει βενζίνη από το φαρμακείο, να φροντίζει εν πάση περιπτώσει το απόκτημά του. Δεν του άρεσε όμως να φορτωθεί ένα εργαλείο που ήθελε τόση φροντίδα και εν τέλει δήλωνε ευτυχής με τα «πάτρια πυρεία»! Ωστόσο οι αναπτήρες είχαν εισέλθει στην καθημερινή ζωή των Ελλήνων και θεωρούνταν πρόοδος.
Ο αναπτήρας υπήρξε ο μεγαλύτερος εχθρός των πυρείων, των σπίρτων. Διευκόλυνε τη ζωή των καπνιστών και των άλλων χρηστών, αλλά μείωνε τα έσοδα του ελληνικού κράτους που είχε το μονοπώλιο των σπίρτων.